De Verenigde Staten als mooi vakantieland

Sinds 1945 heeft Nederland de VS met eerbied en ontzag behandeld. De rijkdom die de Amerikanen verzamelden deden ons doen geloven dat zij daar aan de andere kant van de oceaan wel heel bijzondere mensen waren. Die moesten we te vriend houden. We deden altijd wat de wereldleider ons als opdracht meegaf. We hielpen in de koude oorlog, we zwegen tijdens de communistenjacht van Senator Joseph McCarthy, we sloten een hopeloze en mensonterende koloniale geschiedenis in Indonesië af toen de Amerikanen ons dat oplegden, we steunden de Amerikaanse oorlog in Vietnam, we steunden de ontwikkeling van de neutronenbom, we stellen ons grondgebied ter beschikking voor Amerikaanse kernbommen, we volgden de Amerikanen toen ze in de GATT-onderhandelingen eisten dat de grenzen voor alle producten open gingen maar ook voor kennis en hoger onderwijs, we volgden toen de banken moesten internationaliseren, en misschien wel het aller belangrijkste, we geloofden de VS toen ze ons vertelden dat de inkomensverschillen vergroot moesten worden, je bent geen echt modern land als er niet grote inkomensverschillen zijn, uitkeringen en minimumloon omlaag en aan de top flink omhoog. Vooral dat laatste. De angst dat we niet zouden meetellen in het internationale gezelschap zat er bij ons al snel diep in. Rijkdom als teken dat je een goed mens bent. Als je het gemaakt hebt ben je rijk en als je rijk bent heb je het gemaakt. Rijkdom als teken van je succes. De ideologie is dat iedereen met hard werken een rijk persoon kan worden. Een jaar of vier geleden vertelde de Amerikaanse ambassadeur, Roland Arnall, oprichter en eigenaar van één van de grootste subprime hypotheekbanken van de VS, in een gloedvol betoog voor 400 studenten uit heel Nederland dat als je hard studeert, hard werkt en tegenslagen overwint, Amerika je beloont. Je afkomst doet er niet toe, zei hij, of je nu als arbeidersjongen of als negermeisje geboren bent, je kan het maken. Je kunt loskomen van je milieu.  Beloning voor hard werken is het basiskenmerk van de VS, meer dan waar ook in de wereld. Het succes heb je aan jezelf te danken, het falen ook. Hij sprak Engels maar zei in het Nederlands als grapje: als je voor een dubbeltje geboren bent kun je in de VS een kwartje worden. De studenten luisterden ademloos. Continue reading “De Verenigde Staten als mooi vakantieland”

Plezier beleven aan rankings

Een verstandig mens weet dat de uitkomst van een ranking voor 100% afhangt van de input criteria. Toch betrap ik mezelf erop dat ik de uitkomsten altijd vol enthousiasme bekijk en me niet afvraag wat de input criteria impliceren. Als we de restaurants van Nederland zouden ranken overeenkomstig de smaak van de gemiddelde Nederlander komt MacDonalds er waarschijnlijk nog aardig uit. Maar wat betekent deze ranking? Continue reading “Plezier beleven aan rankings”

De waarde van het diploma

De functie van een diploma binnen het onderwijs is de toegang tot een volgende stap in het onderwijs en buiten het onderwijs is het de toegangspoort naar de arbeidsmarkt. Het is een bewijs van bekwaamheid waarmee aangegeven wordt dat je klaar bent voor een zwaardere opleiding. Ons bachelordiploma is de toegangspoort tot de masteropleiding, de master tot de promotie.

Enige tijd geleden nodigde ik twee oud-studenten  uit om te horen hoe het ze in een universitaire master verging. Beide studenten kwamen via het mbo bij ons, beiden waren goede degelijke studenten, de één gemiddeld 7,5, de ander 7,8, beiden binnen vier jaar afgestudeerd, beiden voorzitter geweest van een studentenvereniging, beiden breed geïnteresseerd met veel verantwoordelijkheidsgevoel. Kortom, onze ideale studenten. Continue reading “De waarde van het diploma”

College geven is moeilijk

Colleges geven is geen eenvoudige zaak. Je moet een spreektaal kiezen die het gemiddelde van de groep begrijpt. Het nadeel van spreektaal is dat er altijd veel onbenoemd blijft. Verder heb je meestal te weinig tijd om de stof echt goed uit te leggen. En tegelijk weet je als je té lang zelf aan het woord bent de aandacht kan verslappen als je niet wat sprankelende zaken er tussen door doet. Gemakkelijk is dat niet, ik vind het eigenlijk moeilijker dan managen en besturen. Maar als het dan weer gelukt is en je waardering krijgt dan ben ik als een kind zo blij. Continue reading “College geven is moeilijk”

Tussen pets en koekje

Studenten zijn net mensen. Als je hun gebruiksaanwijzing goed gelezen hebt, is het gemakkelijk om ze aan het studeren te krijgen. Een pets en een koekje helpen, mits allebei gedoseerd en op het juiste moment uitgedeeld. Een docent die alleen petsen uitdeelt raakt al snel aan de grenzen van zijn invloed. Een docent die alleen koekjes uitdeelt mist meestal vanaf het eerste moment ieder gezag om invloed uit te oefenen. Aldus de gebruiksaanwijzing. Continue reading “Tussen pets en koekje”

Ongelijkheid, té veel van een goede zaak

Dat er ongelijkheid in onze samenleving bestaat is overal zichtbaar. In onze moderne samenleving vinden we dat lang niet altijd prettig want ons ideaal is dat ieder overeenkomstig zijn verdienste bijdraagt én ontvangt. Maar dat gebeurt niet. Er zijn een paar grote spelvervuilers. Ik zal er hier één behandelen.

Onze studenten komen voor de helft uit milieus met minder sociaal-cultureel kapitaal. Continue reading “Ongelijkheid, té veel van een goede zaak”

Het nut van de preschool

James Heckman en Alan Krueger zijn al jaren zoekende naar de oorzaken van armoede en ongelijkheid in de VS. In hun boek Inequality in America wijzen zij op het alles overheersende belang van de preschool, het onderwijs voor nul tot vierjarigen. Heckman is econoom en Nobelprijs winnaar in 2000. Krueger is hoogleraar aan Princeton. De feiten zijn duidelijk en de gevolgen kunnen op termijn desastreus zijn. Aan de onderkant van de bottom half groeit een bevolking die steeds dommer wordt, die steeds meer afhankelijk wordt van bijstand, die crimineel gedrag vertoont en waar drugs en jeugdzorg  dagelijks aanwezig zijn. Interessant is het experiment aan de Perry Preschool in Michigan. Continue reading “Het nut van de preschool”

Wij en zij

Laatst las ik een interessante analyse van Roos Vonk, hoogleraar Psychologie, over groepsgevoel. Iedereen is lid van vele groepen. Je voelt je Marokkaan, Nederlander, Moslim, atheïst, voetballer, eerstejaars student van de Pabo, gezinslid, vriend, terrorist, NRC-lezer, en nog veel meer. Uit psychologisch onderzoek blijkt dat leden van een groep hun eigen groepsleden zullen bevoordelen. Je geeft meer geld aan de leden van je eigen groep. Continue reading “Wij en zij”

Managen van de professionals

Recent organiseerde een grote accountant een minisymposium over de sturing in eigen gelederen. Het bedrijf  telt in ons land ruim 6000 accountants en consultants, die zich allemaal  professional voelen. Het symposium ging over de vraag hoe al deze professionals het beste aangestuurd kunnen worden. De ene na de andere spreker hoorde ik zeggen dat de enige manier om op al die professionals een stevig sturende invloed te hebben, is dat je zelf een van de beste consultants of accountants moest zijn. Zodra je niet zelf met de klanten belangrijke relaties ontwikkelt verlies je het vertrouwen van je collega’s. Je moet goed zijn in je vak. Continue reading “Managen van de professionals”